Zbulohet vdekja e Faraonit Tut

Shpjegimet e reja tregojnë se çfarë vrau djalin Faraon Mbreti Tutankhamun. Një studim i shpallur sot ekspozon një analizë që supozohet se zbulon se si vdiq mbreti djali. Ministri i Kulturës i Egjiptit Farouk Hosni dha lajmin në Muzeun e Kajros duke përfshirë zbulime të reja rreth familjes së Tut dhe shkakut të vdekjes.

Hulumtimi mbi familjen e Tut-it, i kryer përmes Projektit të Mumisë Egjiptiane (EMP) zbuloi se mbreti vdiq në moshën 19-vjeçare; ndryshe nga tregimet e mëparshme, ai u vra nga një goditje në pjesën e pasme të kokës. Shkencëtarët egjiptianë zbuluan se vrima në kafkë ishte bërë tradicionalisht në dinastinë e 18-të kur mbushnin kafkën me lëng mumifikimi. Shkencëtarët vunë në dukje gjithashtu se mbreti i ri pësoi një frakturë në këmbën e majtë një ditë ose më shumë para vdekjes së tij.

Sipas newswires, rezultatet dalin nga ajo që studiuesit e quajnë Egjiptologji molekulare, në këtë rast një analizë e ADN-së e nxjerrë nga kockat e 11 mumieve mbretërore të Mbretërisë së Re. Shkencëtarët morën dy deri në katër mostra ADN-je nga secila mumje, duke përfshirë Tutin, i cili vdiq diku në vitin 1324 pes, viti i 10-të i mbretërimit të tij. Krahasimi i gjurmëve gjenetike të gishtërinjve i lejoi ata të identifikonin një mumje të panjohur më parë si Mbretëresha Tiye, nëna e faraonit Akhenaten dhe gjyshja e Tutankhamun, një tjetër si vetë Akhenaten (babai i Tutit) dhe një e treta si nëna e Tutankhamun.

Dr. Zahi Hawass, Sekretar i Përgjithshëm i Këshillit të Lartë të Antikiteteve, kryeson ekipin e EMP-së të përbërë nga shkencëtarë egjiptianë nga Qendra Kombëtare e Kërkimeve, anëtarë të Fakultetit të Mjekësisë në Universitetin e Kajros dhe dy specialistë gjermanë të ADN-së. Studimi është kryer brenda dy laboratorëve të ADN-së që punojnë nën mbikëqyrjen e SCA. Njëra ndodhet në bodrumin e Muzeut të Kajros, tjetra në Fakultetin e Mjekësisë në Universitetin e Kajros. Këto janë dy laboratorët e vetëm të ADN-së që përdoren ekskluzivisht për të studiuar mumiet e lashta.
Në të kaluarën, EMP ka kryer dy studime të tjera mbi mumiet e lashta egjiptiane. Projekti i parë i bërë në vitin 2005 kreu një skanim CT në mumjen e Tutankhamun.

Projekti i dytë i EMP pati sukses në identifikimin e mumisë së Mbretëreshës Hatshepsut nga mbetjet e gjetura në KV 60 në Luginën e Mbretërve. Këto gjetje janë publikuar në artikuj shkencorë në mbarë botën.
Hawass dhe shkencëtarët në këtë projekt dërguan një artikull në Journal of the American Medical Association (JAMA), i cili miratoi metodën shkencore të studimit. Gjetjet e artikullit do të publikohen sot, më 17 shkurt.

Arkeologët e zhvendosën trupin e Tutankhamun nga varri i tij – i zbuluar i mbushur me thesare në vitin 1922 – në muze disa vjet më parë për teste, të cilat duhet të zgjidhin misterin nëse ai vdiq natyrshëm apo u vra. Mumja u zhvendos në fund të nëntorit me skanimin CT që prodhoi një rreze X tre-dimensionale të mbetjeve të tij.

Thesaret e Tutankhamun, duke përfshirë një maskë ari mahnitëse që mbulonte kokën e mumjes së tij, u hoqën nga varri në Luginën e Mbretërve të Luksorit nga arkeologu britanik Howard Carter. Ato zakonisht shfaqen gjithashtu në Muzeun e Kajros.

Eshtrat e mumifikuar të Tutit u lanë në varr në një arkivol guri për vite me radhë. Arkeologët e hapën për herë të fundit arkivolin në vitin 1968, kur një rreze X zbuloi një copë kocke në kafkën e tij. Mumja u copëtua nga ekspedita e Carter-it, kur u përdorën mjete për të hequr maskën e artë të mbretit nga trupi i tij. Maska u ngjit fort në mumje nga rrëshira.

Asgjë nuk e pengoi kërkimin. Hawass urdhëroi që mumja të kthehej përsëri në varrin e saj pas përfundimit të kërkimit.

Misteri ka rrethuar Tutankhamunin që nga zbulimi i varrit të tij. Lord Carnarvon, sponsori i Carter dhe ndër të parët që hyri në varr, vdiq pak më vonë nga një pickim i infektuar i mushkonjave. Discovery Channel transmeton King Tut Unwrapped këtë të dielë, 21 shkurt dhe të hënën, 22 shkurt.